Kwalifikacja wstępna

Kwalifikacja wstępna / Kwalifikacja wstępna przyspieszona
Osoby, które posiadają prawo jazdy uzyskane po raz pierwszy:

• kategorii D po dniu 10 września 2008 r.,
• kategorii C po dniu 10 września 2009 r.

zamierzające podjąć pracę na stanowisku kierowcy, zobowiązane są ukończyć kurs kwalifikacji wstępnej / kwalifikacji wstępnej przyspieszonej.

Od 06.04.2022 r. do uzyskania kwalifikacji może przystąpić osoba posiadająca profil kierowcy zawodowego – PKZ, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, zwany dalej „profilem kierowcy zawodowego”, niemająca przeciwwskazań zdrowotnych i psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy, która:

1. zapoznała się z programem odpowiedniej kwalifikacji,
2. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
   1. przebywa co najmniej 185 dni w roku ze względu na więzi osobiste lub zawodowe albo
   2. studiuje od co najmniej sześciu miesięcy i przedstawi zaświadczenie potwierdzające ten fakt lub
3. nie jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, mająca zamiar wykonywać przewozy na rzecz podmiotu mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Aby uzyskać profil kierowcy zawodowego do kodu 95 (PKZ) należy złożyć w wydziale komunikacji właściwym miejscu zamieszkania kierowcy:

• wniosek,
• orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku kierowcy,
• orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku kierowcy,
• fotografię do prawa jazdy 3,5 x 4,5 cm – twarz na wprost,
• opłatę za wydanie prawa jazdy 100 zł.

Osoby nieposiadające polskiego prawa jazdy (najczęściej obcokrajowcy) niemogące wymienić swojego prawa jazdy na polskie ubiegają się o kartę kwalifikacji kierowcy do kodu 95, także muszą posiadać nr PKZ – profil kierowcy zawodowego aby go uzyskać składają w dowolnym wydziale komunikacji:

• wniosek,
• orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku kierowcy,
• orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku kierowcy,
• fotografię do prawa jazdy 3,5 x 4,5 cm – twarz na wprost,
• opłatę za wydanie karty kwalifikacji kierowcy 150 zł.

KWALIFIKACJA WSTĘPNA – podstawa prawna (Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym – Dz. U. z 2022 r. Poz. 180 z późn. zm.)
art.39a
1. Przedsiębiorca lub inny podmiot wykonujący przewóz drogowy może zatrudnić kierowcę, jeżeli osoba ta:
1) ukończyła:
a) 18 lat – w przypadku kierowcy prowadzącego pojazd samochodowy, dla którego wymagane jest posiadanie prawa jazdy kategorii:
– C lub C+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną,
– C1 lub C1+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną przyśpieszoną,
b) 21 lat – w przypadku kierowcy prowadzącego pojazd samochodowy, dla którego wymagane jest posiadanie prawa jazdy kategorii:
– C lub C+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną przyśpieszoną,
– D lub D+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną,
– D lub D+E, o ile przewóz jest wykonywany na liniach regularnych, których trasa nie przekracza 50 km i o ile kierowca uzyskał odpowiednią kwalifikację wstępną przyśpieszoną,
– D1 lub D1+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną przyśpieszoną,
c) 23 lata – w przypadku kierowcy prowadzącego pojazd samochodowy, dla którego wymagane jest posiadanie prawa jazdy kategorii D lub D+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną przyśpieszoną;
2) posiada odpowiednie uprawnienie do kierowania pojazdem samochodowym, określone w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami;
3) nie ma przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy;
4) nie ma przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy;
5) uzyskała kwalifikację wstępną lub kwalifikację wstępną przyśpieszoną, zwane dalej „kwalifikacją”;
6) ukończyła szkolenie okresowe.

KWALIFIKACJA WSTĘPNA – podstawa prawna (Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym – Dz. U. z 2022 r. Poz. 180 z późn. zm.)
art.39a

1. Przedsiębiorca lub inny podmiot wykonujący przewóz drogowy może zatrudnić kierowcę, jeżeli osoba ta:
   1. ukończyła:
      1. 18 lat – w przypadku kierowcy prowadzącego pojazd samochodowy, dla którego wymagane jest posiadanie prawa jazdy kategorii:
         1. C lub C+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną,
         2. C1 lub C1+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną przyśpieszoną,
      2. 21 lat – w przypadku kierowcy prowadzącego pojazd samochodowy, dla którego wymagane jest posiadanie prawa jazdy kategorii:
         1. C lub C+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną przyspieszoną,
         2. D lub D+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną,
         3. D lub D+E, o ile przewóz jest wykonywany na liniach regularnych, których trasa nie przekracza 50 km i o ile kierowca uzyskał odpowiednią kwalifikację wstępną przyspieszoną,
         4. D1 lub D1+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną przyspieszoną,
      3. 23 lata – w przypadku kierowcy prowadzącego pojazd samochodowy, dla którego wymagane jest posiadanie prawa jazdy kategorii D lub D+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną przyspieszoną,
   2. posiada odpowiednie uprawnienie do kierowania pojazdem samochodowym, określone w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami,
   3. nie ma przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy,
   4. nie ma przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy,
   5. uzyskała kwalifikację wstępną lub kwalifikację wstępną przyśpieszoną, zwane dalej „kwalifikacją”,
   6. ukończyła szkolenie okresowe.

Art. 39b2

1. Kierowca, który uzyskał kwalifikację w zakresie określonego bloku programowego, o którym mowa w art. 39b ust. 2, i zamierza wykonywać przewozy innymi pojazdami samochodowymi niż te, dla których wymagane jest prawo jazdy odpowiadające zakresowi uzyskanej kwalifikacji, obowiązany jest odbyć odpowiednią kwalifikację uzupełniającą lub kwalifikację uzupełniającą przyspieszoną. Przepisy art. 39a ust. 1 i art. 39b1 stosuje się odpowiednio.
2. Do uzyskania kwalifikacji uzupełniającej lub kwalifikacji uzupełniającej przyspieszonej może przystąpić osoba posiadająca profil kierowcy zawodowego.

Uwaga: odpowiedni wiek wymagany jest do podjęcia pracy na stanowisku kierowcy! Przykładowo, kurs kwalifikacji wstępnej przyspieszonej kat. C można zrobić mając 20 lat, a po ukończeniu 21 roku życia podjąć pracę na stanowisku kierowcy (do ukończenia 21 roku życia można pracować na kat. C1 – czyli do 7,5 t dmc).

Szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej

Czas trwania: 280 godzin

Program:

• część podstawowa – teoretyczna – minimum 195 godzin,
• część specjalistyczna prowadzona w formie:
  • zajęć teoretycznych i ćwiczeń – minimum 65 godzin,
  • zajęć praktycznych w ruchu drogowym – minimum 16 godzin jazdy indywidualnej,
  • zajęć praktycznych z jazdy w warunkach specjalnych – minimum 4 godziny jazdy indywidualnej.

Szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej przyspieszonej

Czas trwania: 140 godzin

Program:

• część podstawowa – teoretyczna – minimum 97 godzin,
• część specjalistyczna prowadzona w formie:
  • zajęć teoretycznych i ćwiczeń – minimum 33 godziny,
  • zajęć praktycznych w ruchu drogowym – minimum 8 godzin jazdy indywidualnej,
  • zajęć praktycznych z jazdy w warunkach specjalnych – minimum 2 godziny jazdy indywidualnej.

W przypadku prowadzenia zajęć praktycznych z jazdy w warunkach specjalnych przy wykorzystaniu urządzenia (SYMULATORA),
o którym mowa w art. 39g ust. 11 pkt 2 ustawy, uznaje się za równoważne 1 godzinie jazdy przy wykorzystaniu tego urządzenia
2 godziny jazdy w warunkach specjalnych bez wykorzystania tego urządzenia.

Szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej uzupełniającej

Czas trwania: 70 godzin

Program:

• zajęcia teoretyczne i ćwiczenia – minimum 65 godzin,
• zajęcia praktyczne w ruchu drogowym w zakresie, o którym mowa w § 9 ust. 1 pkt 2 lit. a albo lit. b, – minimum 5 godzin.

Szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyspieszonej

Czas trwania: 35 godzin

Program:

• zajęcia teoretyczne i ćwiczenia – minimum 32,5 godziny,
• zajęcia praktyczne w ruchu drogowym w zakresie, o którym mowa w § 9 ust. 1 pkt 2 lit. a albo lit. b, – minimum 2,5 godziny.

Co potrzeba aby zapisać się na kurs kwalifikacji wstępnej lub wstępnej przyspieszonej

Dla bloku programowego kat. C1, C1+E, C i C+E (przewóz rzeczy):

• prawo jazdy kat. C uzyskane po 10 września 2009 r. lub zaświadczenie o zdany egzaminie na kat. C
  (ewentualnie kurs prawa jazdy kat. C – w trakcie),
• dowód osobisty poświadczający zameldowanie w Polsce,
• orzeczenie lekarskie do pracy na stanowisku kierowcy (zgodne z art. 39j. Ustawy o transporcie drogowym),
• orzeczenie psychologiczne do pracy na stanowisku kierowcy (zgodne z art. 39k. Ustawy o transporcie drogowym),
• nr PKZ – profil kierowcy zawodowego,
• pierwsza wpłata 1000 zł.

Dla bloku programowego kat. D1, D1+E, D i D+E (przewóz osób):

• prawo jazdy kat. D uzyskane po 10 września 2008 r. lub zaświadczenie o zdany egzaminie na kat. D
  (ewentualnie kurs prawa jazdy kat. D – w trakcie),
• dowód osobisty poświadczający zameldowanie w Polsce,
• orzeczenie lekarskie do pracy na stanowisku kierowcy (zgodne z art. 39j. Ustawy o transporcie drogowym),
• orzeczenie psychologiczne do pracy na stanowisku kierowcy (zgodne z art. 39k. Ustawy o transporcie drogowym),
• nr PKZ – profil kierowcy zawodowego,
• pierwsza wpłata 1000 zł.

Szkolenie okresowe

Szkolenie okresowe – przedłużenie ważności kodu 95 w prawie jazdy:

• trwa 35 godzin (5 dni – w każdym dniu realizowany jest jeden 7 godzinny moduł szkoleniowy),
• przeprowadzane co 5 lat począwszy od uzyskania kwalifikacji wstępnej / kwalifikacji wstępnej przyspieszonej,
• obowiązuje także osoby chcące po przerwie wrócić do zawodu kierowcy.

Szkolenie okresowe może być skrócone:

• do 4 dni (28 godzin) – dla osób posiadających zaświadczenie dot. transportu zwierząt – wystawione nie dawniej niż 5 lat wstecz,
• do 3 dni (21 godzin) – dla osób posiadających zaświadczenie dot. przewozu materiałów niebezpiecznych – ADR – wystawione nie dawniej niż 5 lat wstecz.

Od 6.04.2022 r. aby rozpocząć kurs szkolenia okresowego należy posiadać nr PKZ – profil kierowcy zawodowego, wydawany w wydziale komunikacji właściwym miejscu zamieszkania kierowcy.

Do założenia nr PKZ niezbędne są:

• wniosek,
• orzeczenie lekarskie,
• orzeczenie psychologiczne,
• fotografia,
• kserokopia posiadanego prawa jazdy,
• opłata za wydanie prawa jazdy 100 zł.

Dokumenty złożyć należy w wydziale komunikacji starostwa właściwego miejscu zamieszkania kierowcy.

Osoby nieposiadające polskiego prawa jazdy, chcące uzyskać kod 95, składają wniosek o wydanie karty kwalifikacji kierowcy i na tej podstawie mają wydawany nr PKZ – profil kierowcy zawodowego, Aby uzyskać PKZ muszą złożyć:

• wniosek o wydanie karty kwalifikacji kierowcy,
• orzeczenie lekarskie,
• orzeczenie psychologiczne,
• fotografia,
• kserokopia posiadanego prawa jazdy,
• opłata za wydanie karty kwalifikacji kierowcy 150 zł.

Dokumenty złożyć należy w dowolnym wydziale komunikacji starostwa.

Osoby, które prawo jazdy kat. C uzyskały przed 10.09.2009 r. oraz kat. D przed 10.09.2008 r. są zwolnione z kwalifikacji wstępnej i obowiązuje ich tylko szkolenie okresowe (dotyczy to zarówno prawa jazdy uzyskanego w Polsce jak i w innym państwie).

Na podstawie art. 39d Ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym – Dz. U. z 2022 r. Poz. 180 z późn. zm.

1. Do szkolenia okresowego może przystąpić osoba posiadająca Nr PKZ profil kierowcy zawodowego, która:
   1. zapoznała się z programem szkolenia okresowego,
   2. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
      1. przebywa co najmniej 185 dni w roku ze względu na więzi osobiste lub zawodowe albo
      2. studiuje od co najmniej sześciu miesięcy i przedstawi zaświadczenie potwierdzające ten fakt lub
   3. pracuje na rzecz podmiotu mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wykonującego przewóz drogowy.

2. Kierowca obowiązany jest co pięć lat, począwszy od dnia uzyskania świadectwa kwalifikacji zawodowej poświadczającego uzyskanie kwalifikacji, ukończyć szkolenie okresowe odpowiednio do pojazdu, którym wykonuje przewóz drogowy.
3. Kierowca może odbywać szkolenie okresowe w jednej z następujących form:
   
   2. kursu okresowego,
   3. cyklu zajęć rozłożonych w okresie pięciu lat, obejmującego program kursu okresowego.

3a. Szkolenie okresowe może być częściowo (1 moduł – 7 godzin) prowadzone w formie nauczania na odległość z wykorzystaniem technik komputerowych i Internetu.

3b. Ośrodek szkolenia prowadzący szkolenie okresowe w formie nauczania na odległość z wykorzystaniem technik komputerowych i Internetu jest obowiązany przeprowadzić pozostałe zajęcia w formie stacjonarnej przy wykorzystaniu posiadanej infrastruktury, zgłoszonej do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia.

3c. Ośrodek szkolenia prowadzący szkolenie okresowe w formie stacjonarnej jest obowiązany przeprowadzić wszystkie zajęcia przewidziane w programie szkolenia przy wykorzystaniu posiadanej infrastruktury, zgłoszonej do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia.

4. Szkolenie okresowe jest prowadzone w ośrodku szkolenia w zakresie bloków programowych określonych odpowiednio do kategorii prawa jazdy:

• C1, C1+E, C i C+E;
• D1, D1+E, D i D+E.

5. Kierowca, który zaprzestał wykonywania przewozu drogowego przez okres uniemożliwiający spełnienie obowiązku, o którym mowa w ust. 2, przed ponownym przystąpieniem do wykonywania przewozu obowiązany jest ukończyć szkolenie okresowe.
6. Kierowca zamierzający ponownie wykonywać przewóz drogowy lub wykonujący przewóz drogowy różnymi pojazdami, dla których jest wymagane posiadanie prawa jazdy co najmniej dwóch kategorii, o których mowa w ust. 4, może ukończyć szkolenie okresowe w zakresie jednego bloku programowego.

Szczegółowy program szkolenia i warunki jego prowadzenia reguluje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 05.04.2022 r.w sprawie szkolenia i egzaminowania kierowców wykonujących przewóz drogowy (Dziennik Ustaw z 2022 r. Poz. 739)